Een technisch vak leer je niet alleen vanuit boeken, colleges en een stage of twee. Zou het niet mooi zijn als een expert via een VR-bril kan meekijken hoe een beginnend monteur problemen oplost? Dit 5G-project maakt het mogelijk.

Sinds 2016 vinden in Groningen experimenten plaats met 5G. Dat gebeurt onder de noemer 5Groningen. Daarin werkt VodafoneZiggo samen met bedrijfsleven, non-profit instellingen en Agentschap Telecom aan technische testen naar de praktische toepasbaarheid van de nieuwste generatie mobiele netwerken.

Zonder vertraging
Binnen 5Groningen is een applicatie ontwikkeld waarbij een expert op afstand meekijkt met een monteur die onderhoudswerkzaamheden uitvoert in een chemische of industriële omgeving. Door de handzame Augmented Reality-bril te koppelen aan een 5G-smartphone, kan de monteur met één druk op de knop contact opnemen met de expert op afstand. Deze kenner kan real-time meekijken met de handelingen van de monteur – en gerichte aanwijzingen geven. Dat gebeurt zónder vertragingen of haperingen. Hoe? Met behulp van 5G-technologie en via een eigen Virtual Reality-bril, gekoppeld aan een 360 graden-camera.

Over de schouder
Bij het contact tussen de twee professionals hebben zij allebei hun handen vrij. Dat maakt het makkelijk om iets aan te wijzen, bijvoorbeeld een bepaalde knop. Ook wordt het mogelijk om stap-voor-stap instructies te ontvangen die de expert kan delen met bijvoorbeeld visuele uitleg. Stark Learning is bezig met een doorontwikkeling waardoor kennis en procedures worden opgeslagen, zodat deze ook in andere situaties van pas komen. Doordat de expert real-time meekijkt met behulp van een VR-bril, is het net of hij over de schouder van de monteur meekijkt.

Innovatief leren
STARK Learning ontwikkelde deze toepassing. Dit Groningse bedrijf maakt digitale leeroplossingen en ondersteunt organisaties bij het ontwikkelen van innovatieve leerprogramma's. Het bedrijf is gespecialiseerd in oplossingen voor de technische industrie.

Praktische digitale tools
"Er is steeds meer vraag naar digitale tools op de werkvloer", aldus Milan Vogelaar, eigenaar van STARK Learning. "Dankzij digitale tools kunnen medewerkers snel en efficiënt worden getraind om nieuwe werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Dikke handboeken zijn niet altijd makkelijk in gebruik en troubleshooten met telefonische ondersteuning ook niet. Wij geloven dan ook in praktische digitale tools die het werk van mensen eenvoudiger maken."

Gevaarlijke werkplekken
Als een monteur contact heeft met een expert, dan is het belangrijk dat zij in real-time naar hetzelfde object kijken", legt Vogelaar uit. "Dit geldt met name voor risicovolle werkomgevingen, zoals op een offshore locatie, een elektriciteitscentrale of chemische fabriek. Als er vertraging zit in de verbinding dan is de kans op fouten groter. Met 5G wordt het mogelijk overal verbinding te leggen met een hele lage latency (vertraging)."

Netwerk in plakjes
TNO, VodafoneZiggo, VMware en Dell Technologies hebben voor deze 5G-pilot een volwaardig stand-alone 5G-netwerk met Edge Computing gebouwd in een indoor testhal, die gebruikmaakt van de 3,5 GHz frequentie. Dit netwerk maakt nieuwe hightech-functionaliteiten mogelijk, waaronder 'network slicing' en 'orchestration'. Bij deze werkwijzen wordt de fysieke mobiele netwerkinfrastructuur opgedeeld in virtuele plakjes. Door een gegarandeerde netwerkcapaciteit aan te bieden per 'slice' worden gebruikers dan als gebruiker niet 'weggedrukt' als het druk wordt.

Meten, oplossen, adviseren
TNO bracht kennis in over het meten van vertraging en het oplossen van uitdagingen rond de netwerkverbindingen. VodafoneZiggo dacht mee over de techniek en bracht STARK Learning in contact met andere organisaties die met dezelfde AR-hardware werken. Ook adviseerde VodafoneZiggo hoe de applicatie op termijn kan uitgroeien tot een product voor het bedrijfsleven of de consumentenmarkt. VMware heeft een platform ontwikkeld waarmee het mogelijk is VR en AR hardware op afstand te beheren en aan te sturen.

Grote stappen
Vogelaar is enthousiast over de samenwerkingen binnen 5Groningen. "We hebben grote stappen gezet. Door deze pilot wordt het bijvoorbeeld mogelijk om grote aantallen AR- en VR-brillen op afstand te beheren. Dit is erg waardevol voor bedrijven die op schaal deze technologie gaan uitrollen en internationaal opereren. Ik heb 5Groningen ervaren als een spin in het web die bedrijven en organisaties weet te verbinden om processen te stroomlijnen, versnellingen te creëren en uitdagingen weet op te lossen."